Roman van de Colombiaanse schrijver Héctor Abad Faciolince
Colombianen vereenzelvigen zich met hun land, maar meer nog met hun streek, hun tierra. Dit geldt in overtreffende trap voor mensen uit het departement Antioquia. De verbondenheid is groot en als het even kan hebben ze een finca. Een finca is een verblijf op het platteland dat mensen naast hun woning in de stad hebben. Het kan variëren van een hutje op de hei tot een boerderij met een landgoed. Antioquianen houden hun finca zoals je houdt van je man of vrouw.
In de roman De geheime droom van het land van de Colombiaanse schrijver Héctor Abad Faciolince (1958), internationaal bekend van Het vergeten dat ons wacht, is de finca La Oculta al generaties lang in het bezit van de familie Ángel. Daar beleven ze de gelukkigste en moeilijkste momenten van hun leven. Na het overlijden van beide ouders dragen de zussen Pilar en Eva en broer Antonio de zorg voor de finca, die alles heeft overleefd: burgeroorlog, economische crisis, guerrilla, paramilitairen, narcos. Nu staat de familie voor de grootste uitdaging: willen ze het voortzetten of niet? La Oculta lijkt een zegen en een vloek tegelijk.
Abad kruipt in de huid van de personages door het verhaal te gieten in lange monologen van Antonio, Eva en Pilar, drie karakters die een eigen levenspad hebben gekozen. Eva is een eigenzinnige vrouw en heeft een haatliefde-verhouding met de finca. Pilar is traditioneel ingesteld; zij is en doet het meest op de finca. Antonio is als homoseksueel een buitenbeentje en hij woont met zijn vriend, een negroïde kunstenaar, in New York.
Je kunt stellen dat de finca ook een personage is. La Oculta klinkt als een klein paradijsje, met frisse lucht, ruimte en natuur. Het gebied heeft echter een keerzijde. Het geweld van het Colombiaanse conflict teistert de regio en bedreigt ook de familie Ángel. Guerrilla en paramilitairen laten sporen van machtsmisbruik, geweld en onrecht na. Daarnaast zijn er andere ontwrichtende krachten: goudzoekers en vastgoedspeculanten.
Machoman
Op de schouders van Antonio rust de verantwoordelijkheid om de familienaam Ángel voort te zetten en nageslacht op de wereld te zetten. Een missie gedoemd te mislukken, aangezien hij homoseksueel is. Bijna symbolisch stort hij zich daarom op de geschiedenis van de regio. Zo komt de periode van kolonisering van zuidwest Antioquia tot leven in het boek.
Antonio worstelt met zijn homoseksualiteit. Niet omdat hij twijfelt, maar vanwege de homovijandige omgeving in Antioquia waar hij is opgegroeid. Antonio is kritisch op de typische Antioquiaanse machoman, reden voor hem om dertig jaar geleden zijn vaderland te verruilen voor het buitenland.
Geboortegrond
Abad toont de (nest)warmte van een Colombiaanse en bovendien een Antioquiaanse familie, met een intieme sfeer van traditie en regionalisme. Sterfelijkheid is een belangrijk thema, het moment dat je beide ouders dood zijn en het besef dat je per definitie geen kind meer bent. De geheime droom van het land is een roman over nostalgie, heimwee naar een tijd en plaats die eens waren, maar met het verstrijken van de tijd verloren gingen. Je naam en een stuk land definiëren wie je bent. Het boek gaat ook over een veranderend Colombia, van ruraal naar urbaan. En nu de vrede is getekend, wordt veel land en natuur vrij toegankelijk. Wat gaan we daarmee doen, vraagt Abad zich af in interviews?
Het is overduidelijk dat Abad een wereld beschrijft waar hij van houdt. Het is de geboortegrond waar hij is opgegroeid. Abad neemt de tijd om alles uit te tekenen zonder het verhaal traag te maken, personages en situaties schetst hij in detail en met geduld. De geheime droom van het land is een ode aan de mensen van Antioquia die het gebied eigenhandig koloniseerden. Met veel liefde portretteert Abad de familie, de mensen en het land.
Héctor Abad Faciolince, Het geheim van het gedroomde land, Uitgeverij De Geus, Amsterdam, 2016, ISBN 9789044535761, 412 pag., € 22,95, vertaling: Jos den Bekker
Lees ook ons interview met Héctor Abad over De geheime droom van het land