Recensies boeken

Ingrid Betancourt De vrouw die president wilde worden

21 april 2013

Mark Weenink

De Jeanne d’Arc van de Andes of een elitaire, egoïstische politica die uiteindelijk niets voor elkaar kreeg? De meningen over Ingrid Betancourt (1961) lopen nogal uiteen. Geïntrigeerd door deze extremen schreef de Nederlandse journalist, La Chispa-correspondent en historicus Nico Verbeek (1961) een biografie over deze polemische Colombiaanse dame: Ingrid Betancourt. De vrouw die president wilde worden.

Aan het begin van dit millenium was de ster van Betancourt als opkomende politica rijzende. In haar boek Woede in het hart presenteerde ze zichzelf als bestrijder van corruptie en vriendjespolitiek. Dit beeld beklijfde in het buitenland helemaal toen in 2002 de guerrillabeweging FARC na het mislukken van de vredesonderhandelingen Betancourt samen met haar campagneleider Clara Rojas ontvoerde. Ze verwierf een heldenstatus, met name in Frankrijk, het land waarvan ze door een huwelijk met een Franse diplomaat ook de nationaliteit had. In 2008 bevrijdde het Colombiaanse leger Betancourt tijdens de even zorgvuldig voorbereide als spectaculaire reddingsactie Operatie Schaak. Samen met andere Colombiaanse politici en Amerikaanse gijzelaars.

Het boek is geschreven vanuit de ik-persoon en verhalend van opzet. Als lezer volgen we Verbeek stap voor stap in Colombia, waar hij op zoek gaat naar het verhaal van deze spraakmakende figuur uit de Colombiaanse politiek. Door uitgebreid archief- en literatuuronderzoek en gesprekken met een groot aantal sleutelpersonen uit haar omgeving krijgt Verbeek informatie, waardoor hij het geïdealiseerde beeld van heldin – dat vooral buiten Colombia bestaat – geleidelijk moet bijstellen.

Door haar gijzeling werd Betancourt ereburger in steden over de hele wereld. Haar moeder Yolanda Pulecio ontving namens haar dochter de Nederlandse Geuzenpenning in 2004 uit handen van prinses Máxima. Wereldwijd richtten burgers solidariteitscomités op voor deze vrouw, die een symbool werd voor alle gijzelaars van de FARC.

Verbeek plaatst kritische noten bij de kritiekloze verafgoding die vooral buiten Colombia gemeengoed was. Betancourt predikt vurig, maar bij haarzelf blijkt ook sprake van belangenverstrengeling. Ze vecht de beslissing aan om Galil-geweren voor het Colombiaanse leger aan te schaffen, terwijl ze banden heeft met de Amerikaanse wapenfabrikant Colt. Verder krijgt ze zo ongeveer ruzie met iedereen die haar pad kruist, zo merkt Verbeek op, die veel van hen persoonlijk heeft gesproken. Volgens Verbeek pretendeerde Betancourt de politiek van Colombia te willen veranderen via haar carrière als parlementariër en senator, maar ontbrak het haar simpelweg aan inhoud. Ook op haar populariteit is het nodige af te dingen. Als presidentskandidate kwam ze nooit boven de twee procent uit in de peilingen. Haar grootste kracht is wellicht dat ze mediageniek is, denkt Verbeek.

Met dit boek levert Verbeek een gedegen biografie af van een van Colombia’s bekendste en meest polemische figuren. Hij is duidelijk goed ingevoerd in het land en heeft zijn huiswerk meer dan gedaan. Op zijn zoektocht naar Betancourt ontmoet hij diverse interessante personages: voormalige guerrillero’s, politici, journalisten en andere mensen die een rol hebben gespeeld in haar leven. Historische achtergronden geven de lezer houvast en perspectief.

Waar de biografie soms een beetje schuurt, is de vorm waarin Verbeek het verhaal heeft gegoten. Wanneer hij zichzelf in het verhaal opvoert, krijgt het soms iets kunstmatigs. Het persoonlijke onderzoeksverhaal komt niet altijd helemaal uit de verf. Gelukkig compenseert Verbeek dit ruimschoots met zijn analyserende en journalistieke vaardigheden, die de kern van de biografie vormen. Deze heldere stijl kennen we uit zijn boek Pablo Escobar. De man achter de mythe (2006). Verbeeks oordeel is niet mals, maar zijn kritiek is goed onderbouwd en hij geeft inzicht in het leven van een intrigerende vrouw.

Ingrid Betancourt. De vrouw die president wilde worden, Nico Verbeek, Free Musketeers, 2013, ISBN 9789048428434, 328 pag., €19,95
De biografie is ook in het Spaans verkrijgbaar: La mujer que quiso ser presidente, Editorial Hombre Nuevo Editores , Medellín, 2012, 369 páginas, ISBN: 9789588245973
In La Chispa 364 leest u een interview met Nico Verbeek.

Gerelateerde berichten

De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname

De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname

Het plantageproject waar je spaargeld in zit gaat failliet, de boot waarmee je toeristentrips uitvoert zinkt. Wat doe je dan? Van de nood een deugd maken, dat is de aanpak van de Surinaams-Nederlandse Tessa Leuwsha (1967) en haar Surinaamse partner Sirano Zalman. Samen varen ze het binnenland in met een oude garnalenboot, het avontuur tegemoet. Hun ervaringen tekent Leuwsha op in De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname.

Lees meer
Jaguar

Jaguar

In zijn debuutroman Jaguar vertelt de Colombiaanse schrijver Santiago Wills de bloedige recente geschiedenis van zijn land aan de hand van het levensverhaal van de paramilitaire commandant Martín Pardo en zijn half tamme jaguar Ronco.

Lees meer
De vlaktes

De vlaktes

De vlaktes van de Argentijnse schrijver Federico Falco (1977) behoorde in 2020 tot de finalisten voor de Spaanse Premio Herralde de Novela en is nu in het Nederlands vertaald. Een boek over rouw en verlies, die de verteller de stad doen ontvluchten en terugkeren naar het landschap van zijn jeugd, de uitgestrekte pampa. In de stilte kijkt hij terug op de breuk met zijn geliefde. De moestuin en zijn herinneringen helpen hem zich opnieuw te hechten, aan de eindeloze vlaktes om hem heen.

Lees meer
agsdix-null

Politiek & Maatschappij

agsdix-null

Kunst & Cultuur

agsdix-null

Vrije tijd & Toerisme

agsdix-null

Economie & Ondernemen

agsdix-null

Milieu en Natuur

agsdix-null

Onderzoek & Wetenschap

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.

Share This