Na een tocht van zo’n twee weken, bereikte de ‘Mars voor Leven’ op donderdag 22 maart Quito. De mars, georganiseerd door de overkoepelende organisatie van inheemse volkeren, Conaie, was twee weken eerder vertrokken vanuit El Pangui, diep in het zuiden van Ecuador. Op deze plek gaat het Chinese Ecuacorriente begin volgend jaar beginnen met grootschalige delving van koper. Iets waar grote weerstand tegen bestaat, met name onder de inheemse volkeren van Ecuador.
De mars arriveerde in de Ecuadoriaanse hoofdstad Quito op de Internationale dag van het water. En alhoewel de mars aandacht vroeg voor leefbaarheid en milieu in het algemeen, lag de nadruk op de mijnconcessies die president Rafael Correa heeft uitgegeven. De inheemse bevolking vreest zeggenschap te verliezen over delen van het land die aan hen toebehoren en dat de delving grote schade zal toebrengen aan de natuur en daarmee aan hun manier van leven.
Eerder deze maand tekende de regering een contract met het Chinese Ecuacorriente voor grootschalige mijnbouwactiviteiten. Later dit jaar hoopt de regering een tweede contract af te sluiten met dit bedrijf alsmede met drie Canadese gouddelvingsbedrijven. Correa’s antwoord op de kritiek is simpel: wil Ecuador vooruit komen, dan zal het concessies moeten doen. “We hebben niet alleen de mineralen nodig, maar de opbrengsten van deze contracten zorgen ervoor dat we stelsels voor sociale zekerheid kunnen blijven opbouwen en wegen blijven verbeteren.”
Verkiezingen
De protesten in Quito verliepen vredig en er deden zich nauwelijks incidenten voor. In de voorafgaande weken was er polemiek ontstaan tussen de organisatoren van de mars aan de ene kant en de president aan de andere kant. Correa beschuldigde de organisatoren van de mars ervan te heulen met de vijand en de oppositie en noemde hen verraders. “Als ze dingen willen veranderen, moeten ze de verkiezingen maar winnen”, zei hij, en “als zij met 500 man komen, dan brengen wij er 50.000 op de been”. De mars bereikte Quito uiteindelijk met veel meer dan 500 man. Duizenden mensen sloten zich aan bij de intocht in Quito. De gang naar het presidentiële paleis werd hen echter ontzegd, doordat de president inderdaad een contramars organiseerde precies op deze belangrijke centrale plek. Correa liet zich er gedurende de dag veelvuldig liet zien en hield toespraken.
Opening
De mars voor het leven werd naar een park nabij het parlementsgebouw gedirigeerd. De leiders spraken hier met Fernando Cordero, voorzitter van het parlement, maar tot een directe dialoog met de president of een confrontatie met zijn aanhangers kwam het niet. Gedurende de dag sloeg Correa ook een mildere toon aan, waarin hij zei wel degelijk open te staan voor discussie en gesprekken met tegenstanders van de mijnbouwcontracten.
Inheemse protesten hebben eerder twee presidenten de kop gekost in Ecuador, dus Correa heeft reden op zijn hoede te zijn. Te meer daar er vergelijkbare protesten zijn van inheemse volkeren in Peru en Bolivia tegen grootschalige internationale ontwikkelingsprojecten.
Na de politierevolte in september 2010, waarin Correa een dag min of meer gegijzeld werd door in opstand gekomen politie-eenheden, is zijn toon harder geworden en wordt elk geluid van kritiek al snel opgevat als staatsondermijnend.
Tolerantie
Zo spande hij een rechtszaak aan tegen dagblad El Universo vanwege een lasterlijke column. Correa won deze rechtszaak onlangs. De opgelegde straf van 40 miljoen dollar boete voor de krant en drie jaar gevangenisstraf voor de directeuren van de krant en de columnist was buitenproportioneel, zo luidde de kritiek op het vonnis. Uiteindelijk verleende Correa na de uitspraak een ‘pardon’, maar de afschrikwekkende toon is er mee gezet, vinden tegenstanders van Correa’s beleid.
Soortgelijk gebrek aan tolerantie viel ook inheemse leiders ten deel na eerdere protesten tegen het regeringsbeleid. Zij kregen rechtszaken aan hun broek op grond van sabotage en terrorisme; rechtszaken die uiteindelijk nooit tot veroordelingen leidden, maar wel een sterk ontmoedigend karakter hebben om je mond te openen, menen mensenrechtenorganisaties. Ze hebben in het afgelopen jaar regelmatig hun zorgen geuit om de verslechtering van de mensenrechten en persvrijheid in het land.
