Zes landen in Midden- en Zuid-Amerika kiezen dit jaar een nieuwe president. Elders in Amerika zal Justin Trudeau strijden voor een tweede termijn als premier wanneer Canada federale verkiezingen houdt op 21 oktober. Bovendien zal Guyana ook in 2019 algemene verkiezingen houden op een nog te bepalen datum.
De landen waar dit jaar verkiezingen plaatsvinden, zijn:
- Argentinië: 11 augustus voorverkiezingen, 27 oktober algemene verkiezingen, 24 november 2e ronde
- Bolivia: 27 januari voorverkiezingen, eind oktober algemene verkiezingen, gevolg door een 2e ronde
- Guatemala: 16 juni algemene verkiezingen, 11 augustus 2e ronde
- Panama: 5 mei algemene verkiezingen
- Uruguay: 27 oktober algemene verkiezingen, 24 november 2e ronde
In El Salvador zijn op 3 februari al verkiezingen gehouden. Nayib Bukele (37) ex-lid van het FMLN en ex-burgemeester van hoofdstad San Salvador wordt de nieuwe president. Hij was de kandidaat van de conservatieve alliantie Grote Alliantie voor Nationale Eenheid (GANA) en behaalde in de eerste ronde zo’n 53 procent van de stemmen.
Argentinië
Op 27 oktober worden de president en vicepresident en bijna de helft van de parlementsleden (130 afgevaardigden en 24 senatoren) gekozen. Terwijl president Mauricio Macri (foto) kandidaat is voor een tweede termijn, zullen Argentijnen tijdens de voorverkiezingen van 11 augustus beslissen wie de officiële kandidaat zal zijn bij de algemene verkiezingen. De belangrijkste obstakels voor de pro-zakelijke Macri van de coalitie Cambiemos (Laten we veranderen) zijn de economische recessie van Argentinië en een peronistisch front met of zonder de voormalige president Cristina Fernández de Kirchner.
Andere prekandidaten zijn Sergio Massa, die het peronistische Vernieuwingsfront leidt en in 2015 kandidaat was voor de Justitiële Partij, en zijn collega en concurrent Juan Manuel Urtubey, de gouverneur van Salta.
Ongeveer 33 miljoen Argentijnen komen in aanmerking om hun – verplichte – stem uit te brengen. Wanneer geen van de kandidaten ten minste 50 procent van de stemmen haalt of 40 procent – maar dan wel met 10 procent meer dan de meest nabije rivaal – vindt er in december een tweede ronde plaats.
Bovenaan de lijst met kiezerskwesties staan banen, inflatie, armoede, maar ook een groeiende bezorgdheid over veiligheid.
Bolivia
Evo Morales (foto), het langst dienende staatshoofd van Latijns Amerika, overwon verschillende juridische obstakels om in 2019 opnieuw kandidaat te kunnen staan voor een controversiële vierde termijn van vijf jaar. Hij is de kandidaat van de Beweging naar Socialisme (MAS). Dit jaar wordt hij uitgedaagd door Carlos Mesa, een voormalige journalist en historicus die van 2003 tot 2005 president was van Bolivia. Morales beste kans is om meteen de eerste ronde te winnen en een tweede ronde te voorkomen. Als hem dat niet lukt, kan Mesa volgens een vroege peiling in een potentiële tweede ronde met dubbele cijfers leiden. De algemene verkiezingen hebben nog geen officiële datum, maar zijn gepland voor eind oktober.
Wanneer geen enkele kandidaat ten minste 50 procent van de stemmen behaalt, of 40 procent met een marge van
10 punten op de naaste concurrent, vindt er een 2e ronde plaats. Bij de algemene verkiezingen zullen de kiezers ook 130 afgevaardigden en 36 senatoren kiezen voor de parlementstermijn van 2020-2025.
Guatemala
-cropped(1).jpg)
Terwijl Guatemala een erfenis van corruptie in de uitvoerende macht blijft bestrijden, zijn er verkiezingen gepland op 16 juni. Ongeveer 7,6 miljoen Guatemalteken staan geregistreerd om te stemmen voor een president, vicepresident, het gehele congres met 158 zetels en 340 burgemeesters.
Net zoals corruptie het verkiezingsseizoen 2015 domineerde, dat samenviel met het aftreden en de gevangenneming van voormalig president Otto Pérez Molina, is corruptie opnieuw een belangrijk onderwerp voor kiezers in 2019. De huidige president Jimmy Morales (foto) begon dit jaar met een poging om CICIG, de anticorruptie instantie van de VN, uit het land te verdrijven.
Met 27 politieke partijen die strijden voor Guatemala’s toppositie, zal de definitieve lijst met presidentskandidaten op 17 maart worden afgerond. Als een kandidaat de eerste ronde niet wint met meer dan 50 procent van de stemmen, dan neemt hij deel aan een tweede ronde op 11 augustus. De president kan slechts één termijn van vier jaar dienen.
Panama
Panama houdt op 5 mei algemene verkiezingen voor 1722 posten in het hele land. Ongeveer 2,7 miljoen Panamezen komen in aanmerking om te stemmen voor een nieuwe president en vicepresident, 71 afgevaardigden van de Nationale Assemblee, 81 burgemeesters en een groot aantal andere gemeentelijke vertegenwoordigers. Zes kandidaten zijn momenteel in de race voor president, onder wie José Isabel Blandón (foto) van de regerende populistische Partido Panameñista (PP), Laurentino “Nito” Cortizo van de oppositiepartij Democratische Revolutionaire Partij, en Rómulo Roux van de Democratische Verandering Partij, evenals drie onafhankelijken. De partij Democratische Verandering heeft ook de voormalige president Ricardo Martinelli – momenteel in de gevangenis – in de race voor burgemeester van Panama-Stad.
Deze drie partijen – Panama’s grootste – zullen zich moeten weren tegen beschuldigingen van corruptie die tegen alle drie zijn geuit. De behoefte aan transparantie is een belangrijke bron van zorg voor de kiezer, evenals de hoge kosten van levensonderhoud en werkloosheid.
De kandidaat die een meerderheid haalt in een enkele stemronde, wordt de nieuwe president van Panama voor een periode van vijf jaar. Herverkiezing kan pas nadat er twee termijnen tussen zitten.
Uruguay
De verkiezingen in Uruguay vinden plaats op 27 oktober. Bijna 2,8 miljoen mensen komen in aanmerking om te stemmen voor een president, vicepresident, alle 99 zetels in het Huis van Afgevaardigden en 30 in de Senaat. Mocht geen enkele presidentskandidaat 50 procent van de stemmen plus één ontvangen, dan is de tweede ronde gepland op 24 november. Hoewel er nog een lange tijd te gaan is tot de verkiezingsdag, gaf een peiling van Grupo Radar in december vorig jaar het regerende Brede Front 33 procent van de stemmen en de Nationale Partij 27 procent.
Montevideo’s burgemeester Daniel Martínez van het Brede Front scoorde het best met 34 procent van de stemmen. Niettemin kunnen zich nog verrassingen voordoen. Het Electorale Hof van Uruguay heeft dit jaar vier nieuwe politieke partijen geregistreerd en het land zal bepalen wie elke partij zal vertegenwoordigen tijdens de voorverkiezingen op 30 juni.
Dit artikel is vertaald uit het Engels door Maja Haanskorf
