Sergio Urrego (16) was een opvallende verschijning op de katholieke school Gimnasio Castillo Campestre, in het noorden van Bogotá. Hij ging het liefst gekleed in het zwart, noemde zich anarchist en atheïst en bracht zijn (vrije) tijd anders door dan de meeste van z’n medescholieren. Maar hij kreeg pas echt problemen toen bekend werd dat hij homoseksueel was en niet van plan was dat te verbloemen.
Alles begon begin mei van dit jaar, toen de gymleraar z’n mobieltje in beslag nam, met daarop een foto van Sergio en z’n vriend die elkaar een kus gaven. De leraar legde de kwestie onmiddellijk voor aan het bestuur van de school en de twee jongens moesten verplicht deelnemen aan een sessie van zogenaamde ‘psychologische vorming’.
Daar werd hen te verstaan gegeven dat ze een ernstige ‘fout’ hadden begaan, omdat in het disciplinaire handboek van de school duidelijk stond dat ‘obscene, groteske en vulgaire uitingen van liefde binnen en buiten de school’ expliciet verboden waren. Ook moest een dergelijke relatie de goedkeuring van de ouders hebben. De school belegde een vergadering, waar behalve de rectrix en de psychologe ook vier docenten aanwezig waren. Daarin werd de jongens te verstaan gegeven dat ze hun relatie moesten opbiechten aan hun ouders en dat ze een week later opnieuw zouden worden opgeroepen.
Rebels
De twee vrienden waren bezorgd over de reacties die dit allemaal zou oproepen. Maar Sergio besloot dat het tijd was om de waarheid te vertellen en lichtte zijn ouders in over z’n seksuele geaardheid. Die reageerden positief en beloofde hem alle steun. Zijn vriend had minder geluk: diens ouders vonden het schandalig wat hij had gedaan en verboden hem iedere omgang met Sergio.
De rectrix van de school liet Sergio weten dat hem tot nadere orde de toegang tot de school was ontzegd. Ook weigerde de school om hem zijn rapporten te overhandigen, hoewel hij voor alle vakken aan de eisen had voldaan. Want Sergio was, behalve homoseksueel en rebels, ook een van de beste leerlingen van de school.
Gewenste parameters
Op 12 juni werden de ouders van Sergio ontboden door het schoolbestuur. De rectrix hield vol dat Sergio niet gediscrimineerd werd op grond van zijn seksuele oriëntatie, hoewel ze geen antwoord had op de vraag waarom nog nooit was opgetreden als een heteroseksueel paartje op het schoolplein elkaar kuste en nu ineens wél. Besloten werd dat de jongen alleen maar mocht terugkeren naar school als hij een certificaat zou overleggen waarin hij beloofde een ‘psychologische begeleiding’ te volgen, tot op de dag van zijn afstuderen.
Op 14 juli bracht de vader dat gewenste certificaat naar school zodat zijn zoon weer les kon volgen. Maar de dag erop, toen Sergio op de schoolbus stond te wachten, belde de psychologe van de school hem op met de mededeling dat de documenten niet in orde waren omdat ze niet voldeden aan de ‘gewenste parameters’ en dat hij dus op school niet welkom was.
Kapot
Op diezelfde dag kreeg de vader van Sergio een telefoontje van het Openbaar Ministerie waarin hij te horen kreeg dat er een aanklacht was ingediend tegen zijn zoon vanwege seksuele intimidatie. Die klacht was afkomstig van de ouders van de vriend van Sergio. In werkelijkheid had de rectrix van de school de ouders van de vriend hiertoe aangezet: dit zou het ‘tolgeld’ zijn in ruil waarvoor hún jongen weer toestemming zou krijgen naar school te mogen. Sergio was kapot van de aanklacht. Zijn ouders besloten nu om een andere school te zoeken, zodat Sergio, die in het laatste jaar zat, zijn middelbare school zou kunnen afmaken.
Maar ze hadden opnieuw buiten het schoolbestuur van de oude school gerekend. Dat weigerde nu, zonder opgaaf van redenen, een certificaat af te geven waarin stond dat Sergio aan alles eisen van de school had voldaan. Dit had hij nodig om toegelaten te worden tot de nieuwe school.
Organen
Op 4 augustus kwam Sergio’s moeder thuis van haar werk. Op de tafel van de eetkamer vond ze een papiertje waarop stond: “Er is een probleem, ik kan niet naar school.” Ze liep naar boven, naar Sergio’s kamer. Op zijn bed vond ze een brief, waarin hij afscheid nam van zijn ouders en zijn oma. Ook schreef hij: “De woorden die ik vandaag schijf, zijn de woorden van een dode die altijd al dood was, die gedwongen was te leven tussen imbeciele mannen en vrouwen. Daarom wil ik een einde maken aan mijn leven. Ik vind het jammer dat ik niet zoveel boeken heb kunnen lezen als ik gewild had, dat ik niet zoveel heb kunnen genieten van muziek, schilderijen en foto’s als ik had gewild.”
In de brief bood hij zijn organen ter donatie aan en ook zei hij geen katholieke mis te willen bij zijn begrafenis. In de brief liet hij er geen twijfel over bestaan dat de oorzaak van zijn beslissing de problemen op zijn school waren. In een andere brief liet hij een aantal bewijzen achter waaruit bleek dat er van seksuele intimidatie geen enkele sprake was geweest.
Discreet
Die dag was Sergio om 6 uur opgestaan, had het uniform van zijn nieuwe school aan zijn oma laten zien en was vertrokken. Het ontbijt liet hij onaangeroerd staan. Hij ging die dag echter niet naar school. Hij liep naar winkelcentrum Titán Plaza, en na een paar afscheidsboodschappen te hebben achtergelaten aan z’n vrienden, gooide hij zich van de bovenste verdieping van het gebouw. Hij overleed drie uur later in het Shaio-ziekenhuis als gevolg van onherstelbaar hersenletsel.
Op 8 augustus was de begrafenis. Maar liefst 40 van de 42 leerlingen van zijn oude klas waren aanwezig om afscheid van hem te nemen. De dag erna werden deze leerlingen ontboden door de psychologe van de school, die hen vroeg of ze discreet wilden zijn met nieuws over de zelfmoord van Sergio. Ook de rectrix kwam nog even langs en verweet de scholieren dat ze geen toestemming hadden gevraagd om naar de begrafenis te gaan. Daarom moesten ze de volgende zaterdag terugkomen, om die verloren tijd in te halen. Op de bijeenkomst kwam het woord ‘gecondoleerd’ niet over de lippen van de rectrix, of andere woorden die erop zouden kunnen wijzen dat ze de gebeurtenissen betreurde. Wel gebruikte ze verschillende malen de woorden ‘anarchist, atheïst en homo’, als ze het over de pas overledene had.
Paus
Sergio Urrego had alles op alles gezet om zijn middelbare school af te maken. Want hij was van plan om Engels te gaan studeren in Australië, om daarna milieutechniek te gaan doen aan een universiteit in Bogotá. Sergio’s vader zegt dat zijn zoon zelfmoord heeft gepleegd als een daad van protest. Z’n moeder zegt dat ze niet zal rusten totdat het schoolbestuur Sergio’s naam heeft gezuiverd en daarom heeft ze een kort geding aangespannen tegen de school.
Het was de nieuwe paus Francisco die zei: “Wie ben ik om homoseksuelen of mensen die anders zijn te veroordelen?” Jammer dat dit nieuwe geluid nog niet is doorgedrongen tot het Gimnasio Castillo Campestre en ook niet is besteed aan de oren van de o zo katholieke rectrix Amanda Azucena Castillo.
