Recensies boeken

Erfgoed

27 april 2017

Auteur : Estefanía Pampin Zuidmeer

De nalatenschap van een Nederlands-Surinaamse familiekroniek

De introverte, verlegen Lakshmi Kanhai is over de dertig en woont nog steeds bij haar moeder in Den Haag. Overbeschermd werd ze opgevoed. Als volwassen vrouw heeft ze moeite om eigen keuzes te maken. Toch eist dit zijn tol: de twijfels over haar werk, haar leven en keuzes slaan toe. In een poging aan het beklemmende gevoel te ontsnappen vlucht ze in het Mauritshuis, in het schilderij van Vermeer Meisje met de Parel. Hier kan ze zichzelf zijn want kunst oordeelt niet over haar keuzes. In Erfgoed, een familiekroniek van Ellen Ombre, wordt duidelijk hoe verschillende soorten erfgoed ons leven beïnvloeden en leiden. Erfgoed als algemene cultuur, maar ook de nalatenschap dat een land, een familie, een periode in de geschiedenis achterlaat.

Daar, in het Mauritshuis, ontmoet ze Hans. Een Nederlandse man van middelbare leeftijd die alles over haar wil weten. Zoveel aandacht is ze niet gewend. Ze krijgen een kortstondige relatie en raakt zwanger. Maar Hans blijkt helemaal niet geïnteresseerd te zijn in haar als persoon. Hij is gefascineerd door haar exotisch uiterlijk, haar identiteit, want Lakshmi is Surinaams-Hindoestaans. Door zijn fascinatie voor haar wortels gaat ze nadenken over haar afkomst. Dat heeft ze nog nooit gedaan.

Landgenoten

Lakshmi leidt met haar moeder een naar binnen gekeerd bestaan. Lezen en leren is prioriteit nummer één in haar opvoeding. Lakshmi heeft geen vrienden, want vriendschap is ingewikkeld en het kan je kwetsen. Lakshmi is psychologe, maar eigenlijk had ze liever een kunststudie willen volgen. Maar van huis uit moest ze iemand worden met aanzien. Ook vanuit de samenleving ervaart ze druk. Tijdens haar gesprek met een beroepskeuzeadviseur wordt haar voorkeur niet serieus genomen. Wat zij moet gaan doen is mensen van dezelfde afkomst helpen, als hulpverlener of iets dergelijks, want dat is wat Nederland nodig heeft. Maar Lakshmis opvoeding heeft niets met Suriname te maken en contact met ´landgenoten´ heeft ze niet. Toch bezwijkt ze onder de druk.

Suriname

Hans, die een obsessie heeft voor ´identiteit´, vraagt haar moeder naar haar verleden in Suriname. Want hij kan nergens in hun huis iets van hun afkomst proeven en dat vindt hij vreemd. Lakshmi ziet een volkomen nieuwe kant van haar moeder. Wie is die vrouw eigenlijk? Ze weet vrij weinig over haar leven in Suriname, haar vader, en ze begint zich van haar moeder te verwijderen. De twijfels beginnen haar op te breken. Tot ze het niet meer volhoudt en haar moeder dwingt te vertellen over haar verleden. Dan wordt alles duidelijk. Haar moeder heeft vreselijke dingen meegemaakt in Suriname. Na de geboorte van Lakshmi vlucht ze naar Nederland. Het ´erfgoed´ van de cultuur waarin ze opgegroeid is forceert haar om Lakshmi een totaal ander leven te geven. Lakshmi begrijpt voor het eerst wie haar moeder is. Ze besluit naar Suriname te reizen en haar vader te ontmoeten.

Ellen Ombre (Paramaribo, 1948) snijdt in Erfgoed moeilijke onderwerpen aan die belangrijk zijn binnen de Surinaamse samenleving, en tevens het erfgoed van dat land zijn. Ellen Ombre is een Nederlandse schrijfster van Surinaamse afkomst. In 1961 verhuisde ze naar Nederland. Een centraal aandachtspunt in haar boeken is de impact van het verhuizen naar een vreemd land, een andere cultuur. Ook in Erfgoed komt dit onderwerp uitgebreid aan bod. Erfgoed in haar vele vormen staat centraal in dit boek. Erfgoed van iedereen, ongeacht je afkomst en cultuur, zoals het Meisje met de Parel, dat iedereen kan raken. Het erfgoed van een land, een cultuur, zelfs een moment in de geschiedenis, dat individuen en hun levens vormt. In dat erfgoed ligt uiteindelijk de sleutel tot het maken van verbinding met elkaar.

Ellen Ombre, Erfgoed, Uitgeverij Nijgh & van Ditmar, 2014, ISBN 9789038899329, 223 pag., € 19,99

Gerelateerde berichten

De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname

De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname

Het plantageproject waar je spaargeld in zit gaat failliet, de boot waarmee je toeristentrips uitvoert zinkt. Wat doe je dan? Van de nood een deugd maken, dat is de aanpak van de Surinaams-Nederlandse Tessa Leuwsha (1967) en haar Surinaamse partner Sirano Zalman. Samen varen ze het binnenland in met een oude garnalenboot, het avontuur tegemoet. Hun ervaringen tekent Leuwsha op in De wilde vaart. Op zoek naar de veerkracht van Suriname.

Lees meer
Jaguar

Jaguar

In zijn debuutroman Jaguar vertelt de Colombiaanse schrijver Santiago Wills de bloedige recente geschiedenis van zijn land aan de hand van het levensverhaal van de paramilitaire commandant Martín Pardo en zijn half tamme jaguar Ronco.

Lees meer
De vlaktes

De vlaktes

De vlaktes van de Argentijnse schrijver Federico Falco (1977) behoorde in 2020 tot de finalisten voor de Spaanse Premio Herralde de Novela en is nu in het Nederlands vertaald. Een boek over rouw en verlies, die de verteller de stad doen ontvluchten en terugkeren naar het landschap van zijn jeugd, de uitgestrekte pampa. In de stilte kijkt hij terug op de breuk met zijn geliefde. De moestuin en zijn herinneringen helpen hem zich opnieuw te hechten, aan de eindeloze vlaktes om hem heen.

Lees meer
agsdix-null

Politiek & Maatschappij

agsdix-null

Kunst & Cultuur

agsdix-null

Vrije tijd & Toerisme

agsdix-null

Economie & Ondernemen

agsdix-null

Milieu en Natuur

agsdix-null

Onderzoek & Wetenschap

Blijf op de hoogte

Adverteren op onze website?

Dat kan! Tegen een scherp tarief plaatsen wij uw advertentie.

Ontvang onze nieuwsbrief

Schrijf u in en ontvang onze digitale nieuwsbrief met een overzicht van onze nieuwe artikelen.

Volg ons op social media

Wees als eerste op de hoogte van nieuwe artikelen en deel artikelen met uw netwerk.

Share This