Zeven Braziliaanse tieners, uit verschillende steden en met verschillende sociale achtergronden. In de documentaire Doméstica krijgen ze van regisseur Gabriel Mascaro een camera in handen. Ze filmen een van de weinige zaken die ze gemeenschappelijk hebben: hun inwonende empregadas (huishoudsters). Deze vrouwen (en één man) wonen al zo lang de tieners zich kunnen herinneren bij hen in huis. De onderlinge relatie, zo toont de film, is dan ook moeilijk te definiëren. De empregadas zijn werknemers, maar tegelijkertijd deel van de familie.
Deze onduidelijke relatie komt in de film mooi naar voren, waarbij grote verschillen te zien zijn tussen de gezinnen. In sommige gezinnen dragen de vrouwen een uniform en zien we weinig van de onderlinge relatie. In andere gevallen zijn de moeder en de empregada jeugdvriendinnen, of zorgt het gezin voor de baby van de empregada terwijl zij schoonmaakt. We zien ook dat niet alleen de rijken empregadas hebben. Eén gezin, dat in een favela lijkt te wonen, heeft een empregada nodig omdat de moeder zelf elders als empregada werkt.
Het huiselijke karakter van de film wordt versterkt door de stijl die Mascaro toepast. Door de tieners zelf de camera te laten hanteren wordt de kijker zich bewust van het kunstmatige karakter van de gefilmde situatie. De jongeren en hun huishoudsters zijn zich bewust van de camera, voelen zich soms wat ongemakkelijk, en in één scene zien we zelfs dat de empregada schriftelijk toestemming geeft gefilmd te worden. Hierdoor wordt ook duidelijk dat het echt om het perspectief van de kinderen gaat. De empregadas komen wel aan het woord, maar lijken zich wat opgelaten en geremd te voelen.
Met Doméstica geeft Mascaro een gelaagd beeld van een specifiek deel van de Braziliaanse maatschappij. We zien de genegenheid, maar ook de sociale ongelijkheid tussen de empregadas en hun werkgevers. En hoewel deze vrouwen deel van de families lijken te zijn, toont de film ook dat ze hun eigen families soms maanden achter elkaar moeten missen. Zo wordt duidelijk dat de empregadas, ondanks hun fysieke nabijheid, in een andere wereld leven dan de kinderen voor wie ze zorgen.
Housemaids | Gabriel Mascaro | Brazilië | 2012 | 75 minuten | Portugees gesproken | Engels ondertiteld
Doméstica is van 7 tot en met 12 mei te zien op het Latin American Film Festival in Utrecht.
